คืบ-เกรียก โดย ศ. ดร.กาญจนา นาคสกุล
คืบ-เกรียก
คืบ และ เกรียก เป็นคำเรียกระยะความยาวที่วัดด้วยนิ้วมือคน.
คืบ คือ ระยะจากปลายหัวแม่มือไปถึงปลายนิ้วก้อยในขณะที่กางมือออกเต็มที่.
ส่วน เกรียก คือ ระยะจากปลายหัวแม่มือไปถึงปลายนิ้วชี้ขณะกางมือเต็มที่เช่นเดียวกัน. คืบจะยาวกว่าเกรียก.
มาตราวัดของไทยโบราณกำหนด ๑ คืบ เท่ากับ ๑๒ นิ้ว. พระราชบัญญัติมาตราชั่งตวงวัด พ.ศ. ๒๔๖๖ กำหนดให้เทียบคืบหนึ่งเท่ากับ ๒๕ เซนติเมตร. ส่วนเกรียกไม่มีการเทียบ เพราะเกรียกไม่ได้ใช้เป็นมาตราวัด เป็นแต่เพียงคำเรียกเท่านั้น.
เกรียก ปรากฏในสำนวนว่า แค่คืบแค่เกรียก แปลว่า เพียงระยะสั้น ๆ เช่น ใช้ในคำตำหนิ เช่นว่า แค่คืบแค่เกรียกเท่านี้ก็เดินไปหยิบเองไม่ได้ ต้องเรียกคนมาหยิบให้.
ผู้เขียน ศ. ดร.กาญจนา นาคสกุล ราชบัณฑิต สำนักศิลปกรรม ราชบัณฑิตยสถาน
ที่มา
http://www.royin.go.th/th/knowledge/detail.php?ID=317เกรียก ๒ [เกฺรียก] น. ระยะยาวชั่วนิ้วหัวแม่มือกับนิ้วชี้กางออก
เช่น ยาวแค่เกรียก.
ที่มา
http://rirs3.royin.go.th/word1/word-1-a10.asp
