ดาวเทียมชนกันได้อย่างไร ?

[R2D2]

-จากข่าว 2-3 วันที่แล้ว ดาวเทียมของ บ.อิริเดียม(สหรัฐ) ชนกับดาวเทียมที่ปลดระวางแล้วของรัสเซีย เกิดเศษซากจากการชนกันประมาณ 600 ชิ้น ชิ้นส่วนเหล่านี้เคลื่อนที่ด้วยความร็วสูงนับหมื่น กม./ชม.จึงมีอันตรายกว่ากระสุนปืนมาก อยากทราบว่าดาวเทียมชนกันได้อย่างไรครับ ผมนึกว่าต่างก็มีวงโคจรของตนเอง
-ดาวเทียมดวงเล็ก ๆ ยังชนกันได้ เป็นสัญญาณเตือนอันตรายจากดาวเคราะห์น้อยชนโลกได้อย่างดีทีเดียวนะ..ผมว่า

[จอยฮันเตอร์]

จากข่าว แจ้งว่ามีดามเทียมที่ส่งขึ้นไปประมาณ 6,000 ดวง แต่ละดวงมีน้ำหนักประมาณ 800 - 1,000 กิโลกรัม หากหลุดวงโคจรลงมายังโลก ชิ้นส่วนแต่ละชิ้นคงถูกแรงเสียดสีใหม้ก่อน ถึงโลกครับ

[coda]

...อะไรที่มีมากกว่า 1 มันก็ชนกันได้แล้วครับ อย่างเช่นรถไฟชนกัน อิอิ 

[จอยฮันเตอร์]

...อะไรที่มีมากกว่า 1 มันก็ชนกันได้แล้วครับ อย่างเช่นรถไฟชนกัน อิอิ 

ช่างเป็นสัจธรรมจริง เลื่อมใสเลื่อมใส

[salin - รักในหลวง]

ข่าวใหญ่เกี่ยวของกับอวกาศเมื่อเร็วๆ นี้เป็นเหตุการณ์ที่ไม่พบได้บ่อยนัก แต่เป็นเหตุการณ์ที่จะสามารถพบได้บ่อยขึ้นในอนาคต คือข่าวการชนกันของดาวเทียมคอสมอส (Cosmos 2251) กับดาวเทียมอิริเดียม (Iridium 33) เมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2552 เวลาประมาณ 23:55:58 วินาที ตามเวลาประเทศไทย โดยชนกันที่เส้นรุ้ง 72.5 เหนือ เส้นแวงที่ 97.7 ตะวันออก ความสูง 788.8 กิโลเมตรเหนือระดับน้ำทะเล บริเวณเหนือไซบีเรียของรัสเซียเกือบเข้าสู่บริเวณของแอนตาร์ติก
ดาวเทียมแต่ละดวงจะมีวงโคจรของตัวเองจริงครับ และมีระนาบต่างๆกัน โดยเฉพาะดาวเทียมวงโคจรต่ำไม่มีกฎหมายควบคุม ใครจะอยู่ที่ความสูงเท่าใดก็แล้วแต่วัตถุประสงค์ ดังนั้นถ้าความสูงเท่ากันและมีเส้นทางไม่ได้ไปในทางเดียวกันก็จะมีโอกาสชนกันได้ (ถ้าดาวเทียมไปทางเดียวกันจะไม่มีวันชนกันเพราะความเร็วจะเท่ากัน)

ขณะชนกัน ดาวเทียม COSMOS 2251 กำลังโคจรลงด้านล่าง ไปทางขวาของรูป โดยความสูงก็กำลังลดลงเนื่องจากความเป็นวงรีของวงโคจร ในขณะเดียวกันดาวเทียมอิริเดียมก็โคจรขึ้นและไปทางด้านขวาตามเส้นสีเขียว ความสูงกำลังเพิ่มขึ้น ดาวเทียมทั้งสองชนกันที่ตำแหน่งดังกล่าวทำให้เกิดความเสียหายซึ่งคาดเดาได้ว่าจะทำให้ดาวเทียมทั้งสองเสียหายอย่างมาก เพราะดาวเทียมทั้งสองมีความเร็วประมาณ 7.46 กิโลเมตรต่อวินาทีและชนกันในลักษณะเกือบตรงกัน การชนลักษณะนี้อาจทำให้เกิดการแตกออกเป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อยจำนวนมาก และความเร็วของชิ้นส่วนที่แตกออกส่วนใหญ่จะลดลง ทำให้ลดระดับความสูงลงมารวมถึงการตกลงสู่งผิวโลกเป็นจำนวนมากและจะเกิดการเผาไหม้ก่อนตกถึงผิวโลกเพราะดาวเทียมเองก็มีขนาดไม่ใหญ่มากดังแสดงในคุณสมบัติของดาวเทียมด้านล่าง ยิ่งเมื่อแตกออกก็น่าจะมีขนาดเล็กลงมาก ชิ้นส่วนที่ความเร็วไม่เปลี่ยนแปลงแต่เปลี่ยนทิศทางอาจมีโอกาสทำความเสียหายให้ดาวเทียมที่อยู่ในระดับความสูงดังกล่าวได้มากขึ้นกว่าเดิม โดยเฉพาะฝูงดาวเทียมอิริเดียมที่เหลืออีก 65 ดวงที่อยู่ในชั้นความสูงเดียวกัน บางส่วนอาจมีความเร็วและทิศทางเปลี่ยนแปลงทำให้วงโคจรลดหรือเพิ่มชั้นความสูงไปจากเดิม หรือเพียงเปลี่ยนแปลงทิศทางโดยไม่เปลี่ยนแปลงความเร็วก็ได้
การชนกันของดาวเทียมประเภทวงโคจรต่ำนี้มักเกิดในบริเวณใกล้ขั้วโลก เนื่องจากดาวเทียมประเภทนี้มักมีวงโคจรแบบผ่นขั้วโลกเหนือ-ใต้ หรือทำมุมเอียงกับระนาบศูนย์สูตรมากๆ (ดาวเทียมคอสมอสและอิริเดียวมีระนาบการโคจรเอียง 74.04 และ 86.39 องศาตามลำดับ) จึงทำให้บริเวณขั้วโลกที่มีพื้นที่น้อยมีความหนาแน่นของการโคจรผ่านของดาวเทียมสูง โอกาสที่จัเกิดการชนกันจึงมาก
   หากดูเรื่องของความรับผิดต่อกรณีที่เกิดขึ้นแล้ว กฎหมายอวกาศที่เกี่ยวข้องคือ อนุสัญญาความรับผิดระหว่างประเทศต่อความเสียหายอันเนื่องจากวัตถุอวกาศ ได้ระบุไว้ในมาตรา 3 ว่า “ในกรณีที่เกิดความเสียหายขึ้นในที่ใดๆ นอกจากบนผิวโลกกับวัตถุอวกาศของรัฐผู้ส่งหนึ่งหรือบุคคลหรือทรัพย์สินที่ไปกับวัตถุอวกาศโดยวัตถุอวกาศของรัฐผู้ส่งอื่น รัฐหลังนี้จะต้องรับผิดก็เฉพาะเมื่อความเสียหายนั้นเกิดจากความผิดของตนหรือความผิดของบุคคลที่อยู่ในความรับผิดชอบของตน” ซึ่งดาวเทียมทั้งสองโคจรอยู่ในวงโคจรตามปกติ เมื่อเกิดการชนกันขึ้นโดยไม่ได้เป็นความผิดของรัฐผู้เป็นเจ้าของดาวเทียมจึงไม่ต้องรับผิดชอบต่อดาวเทียมอีกดวงหนึ่งที่ถูกชน
   ดาวเทียมคอสมอสเป็นของกลุ่มประเทศที่เคยเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียตรัสเซีย ส่งขึ้นสู่วงโคจรเมื่อ 16 มิถุนายน 1993 เป็นวัตถุชิ้นที่ 36 ที่มนุษย์ส่งขึ้นไปในปีนั้น ดาวเทียมคอสมอสน้ำหนัก 900 กิโลกรัม ใช้เพื่อการสื่อสารถูกส่งจากฐานยิงในเมือง PLESETSK ประเทศรัสเซีย วงโคจรมีระนาบเอียง 74.04 องศา ระยะใกล้และไกลโลกที่สุดคือ 767 และ 803 กิโลเมตรตามลำดับ
ดาวเทียมอิริเดียม 33 เป็นดาวเทียมสื่อสารในฝูงดาวเทียมทั้งหมด 66 ดวงของสหรัฐอเมริกาเพื่อให้บริการโทรศัพท์ผ่านดาวเทียม ส่งขึ้นสู่วงโคจรเมื่อ 14 กันยายน 1997 เป็นวัตถุชิ้นที่ 51 ที่มนุษย์ส่งขึ้นไปในปีนั้น ดาวเทียมคอสมอสน้ำหนัก 689 กิโลกรัม ใช้เพื่อการสื่อสารถูกส่งจากฐานยิง TYURATAM ในเมือง Baikonur ประเทศคาซัคสถาน วงโคจรมีระนาบเอียง 86.39 องศา ระยะใกล้และไกลโลกที่สุดคือ 776 และ 791 กิโลเมตรตามลำดับ

ขออภัยครับ...ใส่รูปไม่เป็น

[boon(เสือไบ)]

...อะไรที่มีมากกว่า 1 มันก็ชนกันได้แล้วครับ อย่างเช่นรถไฟชนกัน อิอิ 

ช่างเป็นสัจธรรมจริง เลื่อมใสเลื่อมใส

หูผมมี2ข้างยังไม่เห็นมันชนกันเลย มีแต่คนอื่นเอาจมูกมาชนหูผม

[จอยฮันเตอร์]

...อะไรที่มีมากกว่า 1 มันก็ชนกันได้แล้วครับ อย่างเช่นรถไฟชนกัน อิอิ 

ช่างเป็นสัจธรรมจริง เลื่อมใสเลื่อมใส

หูผมมี2ข้างยังไม่เห็นมันชนกันเลย มีแต่คนอื่นเอาจมูกมาชนหูผม

แล้วมันจะเห็นได้งัยหละครับ พี่บุญ 

[PU45™]

                                             

[จอยฮันเตอร์]

                                            

หัวเราะไรลุง

[Southlander]

ตอนรับน้องใหม่โดนรุ่นพี่สั่ง.....กระโดดกัดหูตัวเอง 30 ครั้ง....ปฏิบ๊าดดดดดดดดดดด.

[MP 436]

ตา๒ข้างก็ไม่ชนกัน 

[jce_kku]

สงสัยเหมือนกันครับ
ดาวเทียมโคจรรอบโลกได้อย่างไร ถึงไม่ตกมาโลก หรือหลุดวงโคจรออกนอกโลกไป
สมัยเรียนเคยเรียนเรื่องแรงดึงดูดระหว่างมวล 2 ชิ้น เกี่ยวกันหรือเปล่า
คิดเอาเองว่าดาวเทียมคงไม่มีพลังงานมาขับเคลื่อนตัวเองมากนัก
อย่างมากก็พลังงานของระบบสื่อสารคงสร้างเองพอได้
แต่ขับเคลื่อนคิดว่าคงยาก
ท่านผู้รู้โปรดชี้แนะด้วยครับ
 ปล. สมัยยังเด็ก เคยมีข่าวดาวเทียมอเมริกาชื่อ Skylab จะตกมา ไม่รู้ตกโซนไหนของโลก
รู้แต่ว่ากลัวตกใส่หัวครับ

[rute - รักในหลวง]

...อะไรที่มีมากกว่า 1 มันก็ชนกันได้แล้วครับ อย่างเช่นรถไฟชนกัน อิอิ 

ช่างเป็นสัจธรรมจริง เลื่อมใสเลื่อมใส

หูผมมี2ข้างยังไม่เห็นมันชนกันเลย มีแต่คนอื่นเอาจมูกมาชนหูผม

แล้วฝ่ามือล่ะครับพี่บุญ...

มีมาชนหูบ้างไหม...ฮา...

[coda]

...อะไรที่มีมากกว่า 1 มันก็ชนกันได้แล้วครับ อย่างเช่นรถไฟชนกัน อิอิ 

ช่างเป็นสัจธรรมจริง เลื่อมใสเลื่อมใส

หูผมมี2ข้างยังไม่เห็นมันชนกันเลย มีแต่คนอื่นเอาจมูกมาชนหูผม

...มีมากกว่า 1 และมีการเคลื่อนที่ด้วยสิครับ ไม่งั้นมันจะชนกันได้ไงล่ะ 

[lek]

วันที่เมียจับได้วงโคจรห่างกันหลายกิโล   แต่หล่อนอยากทานตำกระท้อนเลยออกนอกวงโคจร   เลยชนเข้าเต็มๆ