สาระบ้าง...
วินทร์ เลียววาริณ
4 ธันวาคม 2553
ปอดแหก ในตำนาน สามก๊ก บทการรบระหว่างทัพฝ่ายเล่าปี่กับโจโฉที่เมืองอ้วนเซียซึ่งโจหยินรักษาอยู่ กวนอูพลาดพลั้งต้องเกาทัณฑ์อาบยาพิษที่หัวไหล่ซ้าย จำต้องถอยทัพ ลูกน้องจึงเชิญหมอฮัวโต๋มารักษากวนอู
หนอนนิยายจีนกำลังภายในย่อมคุ้นกับชื่อหมอเทวดาผู้นี้ดี หมอฮัวโต๋เป็นซูเปอร์หมอ เก่งที่สุดในเมืองจีน หมอผู้นี้มีตัวตนจริงในประวัติศาสตร์
หมอฮัวโต๋บอกกวนอูว่า วิธีรักษามีทางเดียวคือต้องเฉือนเนื้อร้ายที่ต้องพิษออกมา แต่การผ่าแบบนี้เจ็บปวดมาก
น่าจะเจ็บแน่ๆ เพราะสมัยนั้นยังไม่มีบริการยาชาหรือยาสลบแบบปัจจุบัน
กวนอูตอบตกลงอย่างง่ายๆ ฮัวโต๋จึงเสนอความคิดให้รัดร่างของกวนอูแน่นกับเสา จะได้ไม่ดิ้นเวลาผ่าตัด
กวนอูหัวเราะว่า มิต้องวุ่นวายเช่นนั้น ว่าแล้วก็กวักมือเรียกนายทหารคนหนึ่งมาตั้งโต๊ะเล่นหมากรุกกัน โขกหมากแล้วก็ยกจอกเหล้าดื่มอย่างสบายอารมณ์ พลางเอียงไหล่ให้หมอฮัวโต๋ทำการเฉือนเนื้อออกไป ใส่ยาแล้วใช้เข็มเย็บแผลเข้าด้วยกัน โดยที่กวนอูไม่ร้องเลยสักแอะ
ฮัวโต๋กล่าวว่า เรารักษาคนป่วยมาก็มาก ไม่เคยพบใครที่กล้าหาญเหมือนท่านกวนอูเลย
ในจำนวนมนุษย์หลายพันล้านคนในโลก ยากนักจะพบคนแบบกวนอูสักคน
กรณีของกวนอูเป็นตำนานเสริมแต่งเกินจริงหรือไม่เราไม่รู้ แต่เราปฏิเสธไม่ได้ว่าโลกเรามีคนที่ไม่เคยกลัวอะไรจริงๆ
อเลน รอเบิร์ต (Alain Robert) ชาวฝรั่งเศส มีงานอดิเรกที่น่าขนหัวลุกที่สุดคนหนึ่งในโลก เขาชอบปีนตึกสูง อเลนปีนตึกระฟ้าในโลกมาแล้วร่วมร้อยตึกด้วยสองมือเปล่า ไม่มีร่มชูชีพ ล้วนเป็นอาคารที่สูงติดอันดับโลก เช่น ตึกฉางเจียงเซ็นเตอร์ ฮ่องกง (62 ชั้น), ตึกจินเม่า เซี่ยงไฮ้ (88 ชั้น), พีโทรนาส ทาวเออร์ กัวลาลัมเปอร์ (88 ชั้น), เซียร์ส ทาวเออร์ ชิคาโก (110 ชั้น)
การตกตึกสูงขนาดนี้ไม่ต้องเสียเวลาเข้าโรงพยาบาล เพราะต่อให้หมอฮัวโต๋ก็รักษาไม่ได้
อเลนเริ่มปีนตึกมาตั้งแต่อายุสิบสองขวบ เมื่อครั้งหนึ่งเขาลืมกุญแจในห้องพัก จึงตัดสินใจปีนอพาร์ตเมนต์สูงแปดชั้นเข้าไปเอากุญแจ หลังจากนั้นก็ตะกายตึกมาจนได้รับฉายา สไปเดอร์-แมน
เขาปีนโดยใช้มือและเท้าเสียบตามช่องของตึก ไต่ขึ้นไปเรื่อยๆ เหนื่อยก็พักสักหน่อย แล้วปีนต่อจนถึงยอด บ่อยครั้งมีตำรวจรอจับกุมอยู่
ประวัติศาสตร์โลกจารึกเรื่องทหารกล้าที่ไม่กลัวตาย นักโทษประหารชีวิตหลายคนยืนหยัดยิ้มรับความตาย นักปีนเขา นักดิ่งพสุธาซึ่งกระโจนออกจากเครื่องบิน แหวกว่ายอากาศเล่นนานกว่าจะกางร่มชูชีพ
ทำไมคนเหล่านี้ไม่กลัวตาย ขณะที่คนบางคนยืนบนดาดฟ้าตึกแถวสามชั้นก็ใจสั่นจะเป็นลม บางคนปอดแหกจนไม่ทำอะไรเลย?
ช่วงปลายปี ค.ศ. 2002 มีรายงานการแพทย์โดยกลุ่มนักวิทยาศาสตร์ สถาบันการแพทย์ โฮเวิร์ด ฮิวส์ แห่งมหาวิทยาลัยโคลัมเบีย นิวยอร์ก พวกเขาพบ ยีนที่สร้างโปรตีนที่ทำให้สมองส่วนหนึ่งเรียนรู้ความกลัว โดยศึกษาจากหนูสองกลุ่ม นี่คือการค้นพบต้นเหตุของความกลัวที่ฝังในพันธุกรรม เรียกว่า Fear gene
ยีนปอดแหกที่มีชื่อเรียกว่า Stathmin เชื่อมโยงกับพื้นที่ในสมองที่เรียกว่า Amygdala มันควบคุมความกลัวในรูปแบบต่างๆ ความกลัวของคนเราทั้งแบบรุนแรงและความกลัวแบบชั่ววูบล้วนเกิดขึ้นที่สมองส่วนนี้
นักวิทยาศาสตร์ทางสมองยังพบความจริงอย่างหนึ่งว่า คนไข้ที่ได้รับการกระทบกระเทือนในสมองที่ Amygdala นี้ จะกลายเป็นคนที่ไม่กลัวอะไรเลย
โจรเอาปืนมาจี้ก็รู้สึกเฉยๆ
การศึกษาในช่วงหลายปีถัดมายืนยันการพบยีนตัวนี้ หนูที่ไม่มียีน Stathmin ไม่มีปฏิกิริยาสนองตอบสถานการณ์อันตรายซึ่งหนูอื่นๆ กลัว
ความกลัวสามารถลบออกได้โดยการแก้ยีนหรือไม่ เรายังไม่รู้ แต่ในช่วงที่วิทยาการด้านนี้เพิ่งเริ่มต้น เราไม่มีทางเลือกนอกจากจะจัดการกับความกลัวโดยไม่ต้องพึ่งหมอผ่าตัด
ในชีวิตอาจมีสถานการณ์บางอย่างที่แย่กว่าการดิ่งพสุธาหรือนั่งรอเวลารับโทษประหาร สถานการณ์ชีวิตบางช่วงของบางคนแย่เสียจนอยู่มิสู้ตาย การเสียคนรัก การสูญสิ้นทุกอย่างในชีวิต ความผิดหวัง ฯลฯ แต่คุณไม่คนเดียวในโลกที่กลัว ทุกคนกลัวทั้งนั้น อาการปอดแหกเป็นสัญชาตญาณปกติของมนุษย์ กลัวตาย กลัวเป็นโรคร้าย กลัวความล้มเหลว กลัวความสูง กลัวที่แคบ กลัวเรื่องสารพัด กลัวตกงาน กลัวความไม่มั่นคง ฯลฯ แตกต่างที่มากหรือน้อย คุมได้หรือไม่ได้เท่านั้น
บางทีความกล้าหาญที่ยิ่งใหญ่ที่สุดไม่ใช่การไต่ตึกสูงมือเปล่าแต่คือการกล้ายอมรับความทุกข์ที่ประดังเข้ามาในชีวิต แล้วเดินหน้าต่อไป
ความกลัวก็เช่นไวรัส ไม่หายไปไหน ทางเดียวที่เราทำได้คืออยู่ร่วมกับมันอย่างสันติ ด้วยสติเท่านั้น
ใช่ คนบางคนกลัวง่ายกว่าคนอื่น บางคนขี้ขลาดมาแต่กำเนิด แต่สิ่งเหล่านี้พอช่วยได้จากการฝึกฝนและเข้าใจ เรากำหนดยีนไม่ได้ แต่เราอาจหันทิศชีวิตที่เหลือของเราให้ไม่จมในเงามืดของความกลัวได้ อย่างน้อยก็ในระดับหนึ่ง
ทางพุทธสอนเรื่องการตามจิต ตามมันทัน โอกาสที่ความกลัวจะเล่นงานเราก็ลดลง
ทางกายภาพคือรักษาสภาพร่างกายให้แข็งแรงเสมอ ร่างกายอ่อนแอทำให้จิตใจอ่อนแอ กายภาพที่ดีช่วยทำให้ลดความกลัวลงได้
ทางใจคือเติมน้ำดีเข้าไปในหัวใจเสมอ ผ่อนคลายด้วยอารมณ์ขัน ฯลฯ
หรืออาจถือคติว่า “อย่างมากก็แค่ตายโว้ย!”
ความไม่กลัวอาจถูกกำหนดโดยยีน แต่กำลังใจเราต้องสร้างขึ้นมาด้วยตัวเราเอง
คมคำคนคมGive me where to stand, and I will move the earth.
จงให้ที่ข้าฯยืน แล้วข้าฯจักเคลื่อนโลก
Archimedes
อาร์คิมีดิส
