คงต้องกลับมาคุยเรื่อง แรง 4 แรงที่กระทำต่ออากาศยานก่อนครับ
คือ Thrust / Weight / Lift / Drag...

การที่เครื่องบินจะลอยตัวอยู่ได้ เร่งความเร็ว ไต่ระดับ ลดระดับ เสียความสูง ขึ้นกับปัจจัยจากแรง 4 แรงนี้ก่อน ประกอบกับท่าทางของเครื่องบิน
ซึ่งเครื่องพาณิชย์ จะใช้แอโรไดนามิกส์ของปีกในการสร้างแรงยก มากกว่าที่จะใช้แรงขับ
หรือที่เรียกกันว่า บินด้วย Lift หรือ บินด้วย Thrust....
ส่วนเครื่องขับไล่ จะดู Thrust to Weight Ratio (T/W) หรือ แรงขับต่อน้ำหนักเป็นหลัก เพราะขนาดพื้นที่ปีกน้อย
พูดง่ายๆคือใช้ Thrust หรือแรงขับ แปรไปเป็นความเร็วหรือ ความสูง ตามท่าทางของเครื่อง
แม้แต่เครื่องที่ T/W = 1:1 หรือ 1.2:1 ยังไต่ Vertical Climb พร้อมรักษาความเร็วคงที่ได้ยาก...
(ผลจากคุณสมบัติของอากาศที่เปลี่ยนไปที่ความสูงมาก)
.
.
กลับมาที่ Afterburner หรือ สันดาปท้าย มีไว้เพื่อเพิ่มแรงขับ หรือ Thrust ในระยะเวลาสั้นๆ
ซึ่งแรงขับที่เพิ่มขึ้นมาจากสองกรณีคือ เพิ่มมวลของแกสร้อน และ เพิ่มความเร็วของแกสร้อน
ซึ่ง Afterburner ใช้หลักการการเพิ่มความเร็วของแกสร้อนเป็นสำคัญ (เครื่อง เทอร์โบแฟน ใช้หลักการเพิ่มมวล)
โดยการฉีดเชื้อเพลิงเข้าไปในห้องสันดาปหลัง เมื่อเชื้อเพลิงเผาไหม้เกิดการขยายตัวและเร่งความเร็วของแกสร้อนเพิ่มขึ้นอีก
ซึ่งผลที่ได้คือ แรงขับที่เพิ่มขึ้นอย่างทันทีทันใด
เพราะฉะนั้นเมื่อได้แรงขับเพิ่มขึ้นก็สามารถนำไปใช้ในการเร่งความเร็วอย่างกระทันหัน
หรือเพิ่มแรงขับเพื่อไต่ระดับอย่างรวดเร็วก็ได้.
.
.
.
และเท่าที่ผมทราบการไต่ Vertical Climb ของ F-16 ต้องจุด Afterburner ช่วยครับจึงจะไต่ได้ต่อเนื่อง
ถ้าแค่ความเร็วเริ่มต้นและเครื่องยนต์เพียวๆ จะไต่ได้ไม่นาน ความเร็วหมด เข้าสตอลได้
ส่วนการเพิ่มหรือลดขนาดของนอสเซิลนั้นขึ้นกับดีไซน์ของเครื่องยนต์ เป็นสำคัญ
.
.
.
เจ้า su-27 ตัวนี้จะเห็นว่าตอนเทคออฟมีการลดขนาดนอซเซิลลง
Su-27 Ram-K..
ส่วนเจ้าตัวนี้ เทคออฟโดยจุด Afterburner
RNOAF F-16 Take off at Sola using afterburner.
.
มาดูการเทสต์กันบ้าง สังเกตดีๆจะเห็นว่า เมื่อจุด Afterburner ปลาย exhaust nozzle เปิดกว้างกว่าเดิมครับ
F-16 Full Afterburnf-16 burner runเพราะผลจากปริมาณของแกสร้อนเพิ่มขึ้นกลังจากจุด Afterburner