ขอบคุณครับ ..... พยายามค้นหาว่า " โกรธ " คือ อะไร เพื่อ อะไร และ ทำไมต้อง " โกรธ "
พอจะสรุปได้คำตอบด้วยตนเอง สาเหตุเพราะ เรา คือ " มนุษย์ " ทำอย่างไรให้ ลด ละ ได้ ถึงจะ ประเสริฐ ...... ขอบคุณครับ
โทสะ
นางสาวนิตยา โชคสวัสดิ์
คู่มือการศึกษาหลักสูตรจุฬาอาภิธรรมิกะโท ฝ่ายวิชาการ อภิธรรมโชติกะวิทยาลัย
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ได้ให้ความหมายของกิเลส และ โทสะ ดังนี้
กิเลส หมายถึง ธรรมชาติที่เป็นเครื่องให้เศร้าหมองหรือ เร่าร้อน กิเลส มี 10 คือ
1) โลภะ ความยินดีพอใจในโลกียอารมณ์ต่างๆ
2) โทสะ ความโกรธ ความไม่พอใจ
3) โมหะ ความหลง ความโง่
4) มานะ ความเย่อหยิ่ง ถือตัว
5) ทิฏฐิ ความเห็นผิด
6) วิจิกิจฉา ความสงสัยลังเลใจในสิ่งที่ควรเชื่อ
7) ถีนะ ความหดหู่

อุทธัจจะ ความฟุ้งซ่าน
9) อหิริกะ ความไม่ละอายต่อทุจริต
10) อโนตตัปปะ ความไม่สะดุ้งกลัวต่อทุจริต
2.คู่มือการศึกษา สมุจจยสังคหวิภาค พระอภิธัมมัตถสังคหะ ปริจเฉทที่ 7 ;ขุนสรรพกิจ
โกศล (โกวิท ปัทมะสุนทร) และ ปรมัตถโชติกะ ปริจเฉทที่ 3 และปริเฉทที่ 7 หลักสูตรจูฬอาภิธรรมิ
กะโทเครื่องเศร้าหมองอีกนัยหนึ่ง มีชื่อว่า อุปกิเลส มีจำนวน 16 คือ
1.อภิชฌาวิสมโลภะ ..เพ่งเล็งอยากได้ของเขา องค์ธรรม คือ โลภะ
2.โทสะ ร้ายกาจ ทำลาย องค์ธรรมคือ โทสะ
3.โกธะ โกรธ เดือดดาล องค์ธรรมคือ โทสะ
4.อุปนาหะ ผูกโกรธไว้ องค์ธรรม คือ โทสะ
5.มักขะ ลบหลู่คุณท่าน องค์ธรรมคือ ทิฎฐิ
6.ปลาสะ ดีเสมอ ยกตนเทียมท่าน องค์ธรรมคือ มานะ
7.อิสสา ริษยา องค์ธรรมคือ อิสสา
8.มัจฉริยะ ตระหนี่ องค์ธรรมคือ มัจฉริยะ
9.มายา มารยา เจ้าเล่ห์ องค์ธรรมคือ โลภะ
10.สาเถยยะ โอ้อวด องค์ธรรม คือ มานะ
11.ถัมภะ หัวดื้อ องค์ธรรมคือ มานะ